Dla wielu osób uczących się angielskiego jedną z najtrudniejszych części nauki jest opanowanie tzw. czasowników frazowych (phrasal verbs). Są to czasowniki, które łączą się z przysłówkiem lub przyimkiem, a nowo powstała kombinacja tworzy nowe znaczenie, zazwyczaj niezwiązane z definicją czasownika bazowego, przez co utrudnia jego odgadnięcie.

I chociaż niezmiernie ważne jest uczenie się ‘frejzali’ jeżeli chcemy brzmieć bardziej naturalnie, mam dla Ciebie dobrą wiadomość — jest na nie sposób 😉

Oprócz czytania, czynnego słuchania, oglądania filmów i seriali, wychwytywania wyrażeń i zapisywania ich (ręcznie, nie na komputerze) istnieją metody, które ułatwią Ci ich przyswojenie. Jesteś ciekaw/a jakie? Czytaj dalej! Będzie krótko, ale konkretnie 😉

 

Jak uczyć się phrasal verbs?

Jednym ze sposobów efektywnej nauki jest uczenie się na zasadzie tematyczno-skojarzeniowej tak jak w przypadku każdego innego słownictwa. Kiedy na przykład uczysz się o zdrowiu, możesz wybrać te phrasal verbs, które wchodzą w dany zakres tematyczny, np. heal up (goić się), give up (rzucić, np. palenie), cut down on (ograniczyć, np. słodycze) itd. Dzieki tej metodzie łatwiej zapamiętasz interesujace Cię wyrażenia, bo będziesz je kojarzyć z danym obszarem tematycznym 🙂 A żeby być pewnym, że phrasal verbs pozostaną w Twojej głowie na dłużej, możesz za ich pomocą ułożyć krótką historyjkę. Efekt murowany 😉

Innym sposobem, który zresztą pokazuję w tym wpisie, jest rozpoczęcie nauki phrasal verbs od przyimków. Dlaczego właśnie tak? Pamiętaj, że każdy przyimek ma swoje znaczenie – jeżeli zapamiętasz (a przede wszystkim zrozumiesz) co dany przyimek oznacza, z większą łatwością będziesz uczyć się tych koszmarnych frejzali 😉 Co więcej, będziesz w stanie sam/a tworzyć własne phrasal verbs (np. eat up, drink up, pack up, dry up —  up w znaczeniu „zrobić coś do końca”).

Nigdy, ale to przenigdy nie ucz się phrasal verbs jako listy słów w porządku alfabetycznym. Szybko je zapomnisz i będzie to dla Ciebie źródłem frustracji. Coś o tym wiem – sama tak właśnie się ich uczyłam. Zakupiłam książeczkę Phrasal verbs (coś w rodzaju słownika), w której były one przedstawione od A do Z. Jako niedoświadczony uczeń myślałam, że tak jest najlepiej, bo przecież wszystko jest uporządkowane. Nie popełniaj mojego błędu!

No i w końcu jedna ważna uwaga – kiedy uczysz się phrasal verbs (albo obojętnie jakiego słownictwa) zawsze układaj do nich swoje własne zdania osadzone w kontekście – najlepiej, żeby były śmieszne i wyraziste, nacechowane pozytywnie bądź negatywnie, ale koniecznie odnoszące się do Twojego życia. Gdyby jeszcze towarzyszył temu jakiś obraz w głowie, historyjka, coś, na czym możesz oprzeć swój przykład, byłoby idealnie. Pamiętaj, że najlepiej uczymy się, gdy towarzyszą nam emocje!!

No to nie pozostaje nic innego jak wystartować z phrasal verbsup — przyimkiem, który bardzo lubi czasowniki 😉

 

“Up” w znaczeniu „ulepszyć, polepszyć, podnosić poziom czegoś

back up – popierać kogoś
Hey Kim, will you back me up in the upcoming elections?  
 
brighten up – rozpogodzić się, wypogodzić
The weather is finally brightening up! 
 
bring up – wychowywać (dzieci)
Bringing up children must be a hard task. 
 
brush up on – podszlifować, odświeżyć (język)
You really need to brush up on your English if you want to get this job. 
 
catch up with – nadrabiać (zaległości)
Paul was absent recently so now he needs to catch up with his work. 
 
cheer up – rozchmurzać się
Cheer up, Pam! That’s not the end of the world! 
 
freshen up – odświeżyć się
Wait a sec, I just need to freshen up before going out again. 
 
do up – odnawiać (budynek)/zapinać
We need to do the house up when we have more money. 
 
hurry up – pośpieszyć się
Hurry up Mike, the bus is leaving in 5 minutes! 
 
keep up with – nadążać za czymś/kimś
They are constantly trying to keep up with their neighbors. They want to be better than them. 
 
live up to – sprostać czemuś
She is trying to live up to her parents’ expectations – they want her to be the best at school. 
 
look up to – podziwiać kogoś
I really look up to him – he’s the best artist ever! 
 
make up – malować się/pogodzić się z kimś
They finally made up! I saw them kissing in the corridor! 
 
make up for – wynagrodzić komuś coś
Please forgive me! I’ll make up for all the stupid things I said! 
 
save up – oszczędzać
You wanna go to Cuba next year? That’s awesome! You should start saving up money, the ticket’s pretty expensive!  
 
talk up – mówić dobrze o czymś
Peige really talks up that movie, it must be pretty good. 

 

“Up” w znaczeniu „pojawić się

bring up – poruszyć (temat)
If you have any questions later on, you can bring them up in the meeting.  
 
come up – pojawić się
I wanted to ask about the new plan, but the answer came up before I even got to ask.
 
come up with – wpaść na pomysł
I felt really lost and Kate suddenly came up with this brilliant idea of calling Bill and asking for help.  
 
end up – znaleźć się gdzieś nieoczekiwanie
They were completely drunk and ended up at this cheesy night club! 
 
look up – sprawdzać (w słowniku, w internecie)
Tu te fous de ma gueule?* I’ve never heard that expression. Let me look it up in the dictionary. 
 
set up – założyć (np. firmę)
He wants to quit his job and set up his own business. 
 
show up/turn up – pojawiać się
You know who suddenly showed up at the party? Rachel’s ex! 
 
take up – zacząć coś robić (np. nowe hobby)/podjąć się czegoś
Did you know that Greg took up boxing classes?

 

“Up” w znaczeniu „do góry

get up – wstawać z łóżka
You know at what time I got up yesterday? At 2 p.m.! The party finished at dawn!   

hang up – odłożyć słuchawkę
Don’t hang up! Listen to me! 
 
stand up – stanąć
The children stood up when the principal came into the classroom. 
 
turn up – podgłosić
Can you turn it up? That’s my favorite song. 
 
wake up – obudzić się
What time do you usually wake up on weekdays?
 
 

“Up” w znaczeniu „dzielić

blow up – wybuchnąć
You know what happened during chemistry class? Peter added the wrong chemical and the experiment blew up! 

break up/split up – rozstać się, zerwać ze sobą
I can’t believe they broke up!  
 
chew up – pogryźć
My dog has just chewed up my brand new shoes! I’m gonna kill him! 
 
crack up – wybuchnąć śmiechem
His joke was so hilarious that I just cracked up! 
 
cut up – przeciąć
To play this game you need to cut up some papers. 
 
rip up/tear up – podrzeć
Why don’t you tear up these papers? You don’t need them anymore!

 

“Up” w znaczeniu „kończyć

add up – sumować
I know it’s hard to find 30 minutes for a daily workout. But look, 5 minutes here, 10 minutes there, it adds up! 
 
clean up – wysprzątać
I’m so tired after cleaning up the house yesterday! 
 
drink up – wypić (do końca)
We have no time left! Just drink it up and we’re leaving!  
 
dry up – wyschnąć (do sucha)
Can you go outside and see if the clothes dried up? 
 
eat up – zjeść (do końca)
The food’s almost cold. Eat it up!  
 
heat up – podgrzewać
Are there any leftovers that I could heat up? 
 
heal up – zagoić, wykurować
After the difficult surgery he finally healed up. 
 
pack up –  spakować
Gezz, I need to pack up all my stuff before moving out. That will be the worst part! 
 
warm up – rozgrzać się
Remember to warm up before you do stretching. 
 
wrap up – pakować / zakończyć 
Ok, let’s wrap this up. We have no time left for the next part. 
 
use up – zużywać
I can’t believe you used up all the milk and left the empty bottle in the fridge!

 

* Jaja sobie ze mnie robisz? (wulg.)

 
 
Mam nadzieję, że po tym poście choć trochę polubisz phrasal verbs i nie będą Ci one sprawiać większych trudności 😉 A jakie są Twoje ulubione frejzale z UP? Podziel się w komentarzach 🙂

 

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *