Po różnicach w pisowni i słownictwie przyszła kolej na gramatykę 😉 Pewnie zdajesz sobie sprawę, że ucząc się angielskiej gramatyki można natrafić na odmienne wersje poszczególnych zasad. Jak zapewne się domyślasz, wynika to z różnic między brytyjską a amerykańską odmianą angielskiego. Nie powodują one zakłóceń w komunikacji, ale warto być ich świadomym i podobnie jak w przypadku słownictwa, pisowni, czy wymowy, konsekwentnie używać jednego bądź drugiego wariantu.
Jakie są więc podstawowe różnice między brytyjską a amerykańską odmianą angielskiego?
1) Rzeczowniki zbiorowe
Rzeczowniki te odnoszą się do grupy ludzi lub przedmiotów (government – rząd, team – zespół, family – rodzina, class – klasa). W amerykańskim angielskim łączą się z liczbą pojedynczą czasownika, podczas gdy w brytyjskim angielskim możemy użyć zarówno liczby pojedynczej, jak i mnogiej:
AmE : Kate’s family is coming to visit (Rodzina Kate przychodzi w odwiedziny).
The government is making a decision (Rząd podejmuje decyzję).
BrE : Kate’s family is/are coming to visit.
The government is/are making a decision.
Wyjątek stanowią słowa police (policja) oraz people (ludzie) używane zawsze w liczbie mnogiej.
2) Daty
Podając daty, Brytyjczycy używają konstrukcji przedimek the+of, Amerykanie zaś z niej rezygnują :
AmE : My birthday is December 18th (Urodziłam się 18-go grudnia).
BrE : My birthday is the 18th of December.
3) Rozmowa na temat niedalekiej przeszłości
Przy określnikach czasowych takich jak just, already czy yet, Anglicy preferują czas present perfect, Amerykanie past simple. Anglik powie :
I have just seen him (Właśnie go widziałam).
She has already finished (Ona już skończyła).
Has he left yet ? (Czy on już wyszedł?)
Amerykanin natomiast :
I just saw him.
She already finished.
Did he leave yet?
4) Użycie imiesłowu czasu przeszłego get
Amerykanie użyją tutaj gotten/got, zaś Brytyjczycy got.
AmE : I’ve gotten a toothache (przeszłość : bolał mnie ząb).
BrE : I’ve had a toothache.
AmE : I’ve got a toothache (teraz : boli mnie ząb).
BrE : I’ve got a toothache.
5) Użycie have
Podczas gdy Brytyjczyk powie: I really need to have a bath or a shower (Naprawdę muszę wziąć kąpiel lub prysznic) albo You should have a nap (Powinnaś się trochę zdrzemnąć), Amerykanin w miejsce have użyje słowa take : I really need to take a bath or a shower ; You should take a nap.
6) Użycie get
Mówiąc o posiadaniu, Amerykanin użyje słówka get w formie przeszłej got, Brytyjczyk zaś posłuży się czasem present perfect aby wyrazić tę samą myśl.
AmE : I got a bike (Mam rower : rejestr nieoficjalny).
BrE : I’ve got a bike.
7) Modale
should vs shall
AmE : Should we go out tonight? (Wyjdziemy dziś wieczorem?)
BrE : Shall we go out tonight?
Uwaga, nawet dla Anglików ta forma jest dość przestarzała i wolą inne struktury, np. will, what about, can itd.
must have + PP vs can’t have + PP (imiesłów czasu przeszłego)
AmE : Paul didn’t get in touch with me. He musn’t have gotten my message (Paul nie skontaktował się ze mną. Na pewno nie dostał mojej wiadomości).
BrE : Paul didn’t get in touch with me. He can’t have got my message.
8) czasownik need
W formie przeczącej Amerykanie użyją don’t/doesn’t, Brytyjczycy zaś needn’t:
AmE : We don’t need to do this exercise (nie musimy robić tego ćwiczenia).
BrE : We needn’t do this exercise.
9) Przyimki
Tu także Amerykanie mają skłonność do uproszczeń. W amerykańskim angielskim przyimki są często pomijane, np. zamiast brytyjskiego I prefer to stay at home (wolę zostać w domu), Amerykanie powiedzą I prefer to stay home.
10) subjunctive (tryb łączący)
Amerykanie i Brytyjczycy mają różne sposoby na wyrażenie tego trybu. Brytyjska wersja angielskiego może być myląca, gdyż towarzyszy jej albo czasownik modalny should, albo czasownik w formie past simple. Amerykańska wydaje mi się bardziej logiczna. Porównajmy obie :
AmE : I suggested they call the doctor (zaproponowałam, żeby zadzwonili do lekarza).
BrE : I suggested they should call the doctor/I suggested they called the doctor.
Oczywiście to nie wszystkie różnice gramatyczne między amerykańską a brytyjską odmianą angielskiego. Nie zależało mi jednak na tym, aby przedstawić Ci zestawienie jak największej liczby różnic, ale chciałam Cię przede wszystkim uświadomić, dzięki czemu już wiesz, jak uzasadnić innym Twoją rację w momencie, kiedy Cię poprawiają. Mnie na przykład zdarzyło się otrzymać obniżoną ocenę za użycie amerykańskich struktur, jednak nie obyta w temacie ślepo wierzyłam nauczycielom gdy mówili : ,,bo taka wersja jest poprawna, nie tamta’’. Nie miałam też internetu aby sprawdzić, czy to co mówią ma potwierdzenie w rzeczywistości. Niestety, w dalszym ciągu nauczyciele zapominają, że nie istnieje jedynie jeden angielski i ważne jest, aby zapoznać uczniów z różnorodnością tego języka, nie tylko pod względem wymowy, ale również słownictwa, pisowni, czy gramatyki.
I na koniec nie zapominaj o konsekwencji – kiedy decydujesz się na daną wersję, Twój dobór słownictwa, pisownia oraz gramatyka muszą zgadzać się z jej normami. Na pewno odniesiesz poczucie, że amerykański angielski brzmi prosto, niektórzy nawet twierdzą, że ,,niedbale’’, wręcz ,,prostacko’’, ale to od Ciebie zależy jak na to spojrzysz 😉 Ja odkąd pamiętam kochałam amerykański akcent i nic tego nie zmieni 🙂
A jak Ty podchodzisz do kwestii akcentów? Czy zwracasz na nie uwagę? Podziel się w komentarzach swoimi spostrzeżeniami 🙂